ús skiednis

De geschiedenis van sc Heerenveen begint op 20 juli 1920. Op die dag wordt onder de naam Athleta in georganiseerd verband met voetbal begonnen. Op 30 mei 1922 verandert de naam als gevolg van een fusie met de scholieren van de Hoogere Burger School in De Spartaan, maar dat is slechts van korte duur. Op 25 oktober 1922 krijgt de club bericht van de Nederlandse voetbalbond dat de vereniging voortaan als vv Heerenveen in de boeken staat.

Het hoe en waarom wordt nooit duidelijk. Waarschijnlijk bestaat er al een club met de naam De Spartaan. In Heerenveen wordt de naamswijziging zonder tegensputteren geaccepteerd. Na meer dan een halve eeuw vol hoogte- en dieptepunten wordt de club op 1 juni 1977 opgesplitst. De amateurafdeling blijft vv Heerenveen heten, de proftak gaat verder onder de naam sc Heerenveen. 

In 1942 kroont de club zich voor het eerst als kampioen van het noordelijke district. Drie wedstrijden voor het einde van de competitie is de beslissing al gevallen als GVAV uit Groningen, de nummer twee op de ranglijst, met 0-2 wordt verslagen.

Het is 7 mei 1950 als de toeschouwers van Heerenveen elkaar vol verbazing aankijken. Wat gebeurt hier allemaal!? Ruim 20.000 supporters zijn getuige van een bizarre overwinning, al zullen door de jaren heen veel meer mensen beweren dat ze bij deze unieke wedstrijd waren. Ajax wordt met 6-5 verslagen, terwijl de Amsterdammers na een uur spelen met 1-5 voorstonden. Abe Lenstra toonde zijn klasse en nam de Friezen bij de hand, wat uiteindelijk een zege opleverde waar tot de dag van vandaag over gepraat wordt.

Op 11 maart 1951 slaagt Heerenveen er voor de negende keer op rij in om bovenaan te eindigen in de competitie. De prestatie was dit seizoen extra knap, omdat het districtregio vergroot werd met een deel van Overijssel. De Friezen hebben na 22 wedstrijden elf punten meer dan de nummer twee van de competitie.

De jaren zestig waren in veel opzichten mager voor de club. Sportief vanwege de anonieme rol in de tweede divisie, financieel door de enorme schuldenlast. Het einde leek zelfs nabij, totdat een aantal verontruste supporters opstond. De club werd gered door stichting Aktie'67, nog altijd een belangrijke organisatie binnen sc Heerenveen.

De nood was hoog in 1967, heel hoog. De situatie was nijpend, de ondergang dreigde. In de plaatselijke schouwburg riepen de initiatiefnemers op te doneren om vv Heerenveen in leven te houden. De oproep was niet aan dovemansoren gericht: het streefbedrag van 100.000 gulden werd niet opgehaald, maar met 70.000 gulden kreeg de club dankzij Aktie'67 weer wat lucht.

In het seizoen 1969/1970 mag Heerenveen twee feestjes vieren. Eerst omdat de ploeg zeker is van promotie naar de eerste divisie, daarna omdat ook het kampioenschap binnen wordt gesleept. 

Op 10 mei, drie wedstrijden voor het einde van de competitie, wisten de Friezen al dat ze het daaropvolgende seizoen op een hoger niveau uit zouden komen. De bovenste drie teams promoveerden en het gat met de nummer vier was nu onoverbrugbaar. In de laatste speelronde kwam daar de titel nog bij. Heerenveen speelde met 1-1 gelijk tegen De Baronie uit Breda, maar dat was genoeg om bovenaan te eindigen. Nummers twee Wageningen en drie Velox wisten namelijk ook niet te winnen.

Op 1 juni 1977 gaan de amateur- en de proftak van Heerenveen beide hun eigen weg. De amateurs gaan door onder vv, waar het betaalde voetbal onder de naam sc Heerenveen de wedstrijden afwerkt.

Er lijkt in 1990 geen vuiltje aan de lucht voor sc Heerenveen als de eerste periodetitel gepakt wordt. De ploeg draait lekker. Maar dan komt er zand in de motor. Aan het einde van het seizoen staan de Friezen zestiende in de eerste divisie. Door de periodetitel mag sc Heerenveen toch meedoen aan de nacompetitie, die onverwacht heel goed gaat. Trainer Fritz Korbach haalt met zijn spelers de finale, waarin Emmen de tegenstander is. Uit verliezen de Friezen met 1-0, maar thuis wordt met 2-0 gewonnen. sc Heerenveen promoveert! Het avontuur in de Eredivisie duurt in eerste instantie slechts een jaar.

Op 20 mei 1993 schrijft sc Heerenveen geschiedenis. Uitkomend in de Eerste divisie bereikt de ploeg van Foppe de Haan de bekerfinale. Het zorgt voor een ware volksverhuizing vanuit Friesland richting de Kuip, waar Ajax de tegenstander is. De pompeblêdenformatie verliest met 6-2, maar geen enkele supporter lijkt daarmee te zitten. Negentig minuten lang is het groot feest bij de fans. De club zet zichzelf op de kaart. 

In het seizoen 1992/1993 lukt het voor de tweede keer in de clubhistorie om te promoveren naar de Eredivisie. De vierde periodetitel wordt gepakt en de Friezen eindigen als tweede op de ranglijst, met twee punten achterstand op kampioen VVV-Venlo. In de nacompetitie wordt de beslissende wedstrijd tegen Fortuna Sittard met 2-0 gewonnen door doelpunten van Erik Tammer en Erik Regtop.

sc Heerenveen is ambitieus in 1994. De club wil een nieuw stadion, zodat er groei kan komen. Een stabiele middenmoter in de Eredivisie worden, kan niet in het onderkomen aan de J.H.Kruisstraat. Het Abe Lenstra stadion aan de rand van het dorp wordt ingewijd op 20 augustus 1994 met een vriendschappelijke wedstrijd tegen PSV.

In het moderne stadion konden aan het begin bijna veertienduizend supporters. Al snel worden de vruchten geplukt van het nieuwe stadion. Heerenveen groeit op het hoogste niveau door tot subtopper. Het stadion wordt meerdere keren uitgebreid, met een huidige capaciteit van 26.100 zit- en staplaatsen.

In 1995 gaat sc Heerenveen voor het eerst een officiële wedstrijd spelen buiten de landsgrenzen. De ploeg doet mee aan de Intertoto Cup, een Europees voorrondetoernooi. De Friezen bereiken uiteindelijk de kwartfinale, waarin het Bordeaux van onder andere Zinedine Zidane met 2-0 te sterk bleek.

Op 14 mei 1998 staat sc Heerenveen tegenover FC Twente op neutraal terrein in Zwolle. De kleine bekerfinale wordt gespeeld, een troostfinale tussen de twee verliezende halvefinalisten uit het bekertoernooi. PSV wint dat seizoen de beker én wordt kampioen. De regels voorzien niet wie het vrijgekomen ticket voor de Europa Cup II toekomt. Daarom mogen de Friezen dit duel spelen. De wedstrijd eindigt in een 3-1 overwinning. Het betekent een nieuwe mijlpaal voor de club: voor het eerst wordt een ticket voor een Europees hoofdtoernooi gepakt.

Door de gewonnen 'kleine bekerfinale' mag sc Heerenveen het seizoen daarop meedoen in de Europa Cup II. Op 17 september 1998 debuteert de club in een Europees hoofdtoernooi. Amica Wronki uit Polen is de tegenstander en wordt met 3-1 verslagen.

sc Heerenveen verhuist in 1994 naar een gloednieuw stadion. Wat men in Fryslân toen nog niet kon bedenken, is dat de verhuizing het begin is van een gouden periode. De club dendert door naar het hoogst haalbare niveau: de Champions League. Op 7 mei 2000 sleept sc Heerenveen een ticket voor het hoogste Europese toernooi in de wacht door tweede te worden in de Eredivisie. De ploeg van Foppe de Haan heeft aan een 1-1 gelijkspel genoeg tegen FC Den Bosch.

De Friezen nemen het vervolgens op tegen Olympique Lyonnais, Valencia en Olympiakos Piraeus. Het debuut is op 12 september 2000 in Frankrijk, waar met 3-1 verloren wordt. Later in het toernooi worden ook successen geboekt: thuis wordt met 1-0 gewonnen van Olympiakos en uit pakt het team een punt bij Valencia, dat later dat seizoen in de finale staat van de Champions League.

Op 6 november 2005 maakt Paul Bosvelt een geweldige goal tegen FC Groningen. Later zou die treffer zelfs verkozen worden tot mooiste Eredivisiedoelpunt in het Abe Lenstra stadion. Tegen FC Groningen scoort hij vanaf de middenlijn met een dropkick. 

In het seizoen 2004/2005 overwintert sc Heerenveen voor het eerst in Europa. In De UEFA Cup eindigen de Friezen als derde in een groep van vijf. Benfica is te sterk, maar van VfB Stuttgart en Beveren wordt gewonnen, terwijl tegen het Dinamo Zagreb van Danijel Pranjic een punt wordt gepakt.

Heerenveen moet het in de knock-outfase opnemen tegen Newcastle United. Ondanks veel supporters die met de boot, het vliegtuig en de trein naar Engeland gaan, weten de Friezen niet nog een ronde te overleven. De Premier League-club is zowel uit als thuis met 2-1 te sterk.

In het seizoen 2005/2006 overwintert Heerenveen weer in de UEFA Cup. Door een bizarre samenloop van omstandigheden gaan de Friezen door. De pompeblêdenformatie wint in eigen huis met 2-1 van Levski Sofia door een doelpunt in de negentigste minuut van André Hanssen. Dinamo Boekarest mag op datzelfde moment geen punt pakken tegen Olympique Marseille.

In de slotseconde van de wedstrijd lijken de Roemenen in Frankrijk op gelijke hoogte te komen, maar er gaat een streep door die treffer. De scheidsrechter fluit namelijk een paar tellen voor het doelpunt af. Daardoor gaat de ploeg van Gertjan Verbeek door in Europa. 

Heerenveen gaat door ten koste van de club uit Boekarest. De tegenstander in de volgende ronde? Een andere ploeg uit de Bulgaarse hoofdstad: Steaua. De Oost-Europeanen zijn over twee duels met 3-2 te sterk zijn. De Europese campagne stopt, maar het legendarische scenario tijdens de laatste speelronde in de groepsfase vergeet niemand meer.

Afonso Alves heeft een kiezelharde vrije trap en een neusje voor de goal. Hij maakte doelpunt na doelpunt, maar iedereen denkt bij hem meteen aan Heracles Almelo. Op 7 oktober 2007 verandert alles wat hij aanraakt namelijk in goud. Zeven keer scoort hij. Drie voor rust, vier na de pauze. Hij schrijft geschiedenis. Nooit maakte een speler meer doelpunten in één Eredivisiewedstrijd. Heerenveen won uiteindelijk met 9-0. De andere twee treffers kwamen op naam van Gerald Sibon.

Driemaal is scheepsrecht op 17 mei 2009. sc Heerenveen staat voor de derde keer in de clubhistorie in de bekerfinale, maar gaat voor het eerst met de Dennenappel aan de haal. FC Twente wordt in een echte thriller verslagen na strafschoppen.

De Tukkers eindigde als tweede in de Eredivisie, terwijl sc Heerenveen vijfde werd. FC Twente was de favoriet, maar Heerenveen heeft in de eerste helft het heft in handen. Goran Popov zorgt na een klein halfuur voor de verdiende voorsprong. Na de pauze maakt Eljero Elia gelijk. Er moet een verlenging aan te pas komen.

Bonaventure Kalou lijkt daarin de held te worden voor de blauw-witten. Hij scoort acht minuten voor het einde van de verlenging de 2-1, maar Youssef Hersi maakt nog gelijk, waardoor de finale beslist wordt met penalty's. Viktor Elm, Michael Dingsdag, Michel Breuer, Bonaventure Kalou en Gerald Sibon scoorden allemaal. De prijs gaat mee naar Fryslân.

Op 22 maart 2014 schiet Alfred Finnbogason zichzelf de geschiedenisboeken van sc Heerenveen in. De doelpuntenmaker kroont zichzelf op deze dag tot topscorer aller tijden van de Friese club in de Eredivisie. Hij maakt tegen N.E.C. doelpunt 48, waardoor Gerald Sibon gepasseerd is. Afonso Alves en Bas Dost staan gedeeld derde met 45 treffers.

Finnbogason maakt in totaal 59 doelpunten namens de pompeblêdenclub in zeventig wedstrijden. In het seizoen 2014/2014 werd hij topscorer van de competitie met 29 goals.

Op zaterdag 22 maart 2025 staat er een bijzondere wedstrijd op het programma in het Abe Lenstra stadion. Om te vieren dat we dertig jaar in ons stadion voetballen, gaan we voor één keer terug in de tijd: Foppe de Haan en Gertjan Verbeek nemen het tegen elkaar op, met beide een team vol oude bekenden uit ons rijke verleden. In totaal stapten 46 oud-spelers uit drie decennia het veld op. Het duel eindigde in 3-3, maar dat was bijzaak.