"Hier heb ik elf jaar lang hard voor gewerkt"

Binnen sc Heerenveen kent iedereen hem. Daarbuiten is voetbalminnend Nederland inmiddels ook bekend met de naam Jan Ras. Na elf jaar jeugdopleiding maakt de twintigjarige middenvelder dit seizoen zijn eerste minuten in de hoofdmacht, maar wie is hij? Een nadere kennismaking.

11 augustus 2019 is voor Ras een bijzondere datum. Die zondag debuteert hij namens sc Heerenveen in de eredivisie, tegen Feyenoord. "Een prachtige beloning", vertelt Ras. "Zo ervaar ik het. Jarenlang heb ik hiervoor alles gedaan en veel gelaten. De mensen om mij heen weten dat. Iedereen was blij voor me en feliciteerde me. Dat was heel erg mooi."

Een voorgevoel dat hij gaat debuteren in het thuisduel met Feyenoord, heeft Ras de dag voor de wedstrijd niet. Anderen om hem heen wel. "Een aantal vrienden zei tegen me dat ik de volgende dag zou debuteren. Ze wisten het zeker. Nou, heel mooi dat ze gelijk hebben gekregen."

Voor het bezoek van Feyenoord zit Ras al vaker bij de wedstrijdselectie. Tot halverwege de tweede helft was het voor hem een duel als alle andere. "Totdat de trainer me riep. Hij zei dat ik moest gaan warmlopen. Dat is nog niks nieuws, want we lopen tijdens wedstrijden per twee- of drietal om toerbeurt warm, maar nu moest ik opeens twee keer achter elkaar."

Vrijuit voetballen
Vanaf dat moment gaat het snel, blikt Ras terug. Met nog twaalf minuten op de klok staat Ras klaar om in te vallen. "Dan flitst alles even heel vlug voorbij: wat je er allemaal voor gedaan en gelaten hebt. 'Ga maar lekker vrijuit voetballen, met druk naar voren', zei de trainer. Ik keek om me heen, nam nog even alles heel goed in me op. Het gaat echt gebeuren, dacht ik."

En het gebeurt. Tegen Feyenoord, niet zomaar een tegenstander in niet zomaar een wedstrijd. Kort nadat Ras het veld betreedt, poeiert Ibrahim Dresevic van ver via de paal de gelijkmaker tegen de touwen. "Voor mijn gevoel ging het allemaal in slow motion", vertelt Ras. "Ik kan me elk moment tot in detail nog herinneren: de goal, het juichen en het laatste fluitsignaal."

Normaal doen
Het eindsignaal is voor Ras tevens een startsein. De verzamelde pers in het Abe Lenstra stadion wil de debutant spreken. "Die interviews na afloop waren wel even nieuw. We hebben het er wel eens met de communicatieafdeling over gehad, maar daar denk je op zo'n moment niet meer aan. Ik liet het maar op me afkomen. Gewoon normaal doen en praten, dan komt het allemaal goed, zei ik tegen mezelf."

Voor de camera van Omrop Fryslân stelt Ras zich voor aan het Friese publiek. In het Urkers. "Dat moest ja", lacht Ras. "Nee, dat was leuk. Daar kreeg ik ook veel reacties op. Ook vanuit het team. Het is schijnbaar toch bijzonder of interessant wanneer iemand van Urk komt. Ik vind dat prima. Op Urk wonen is gezellig. Iedereen kent elkaar."

Op Urk trapt Ras voor het eerst tegen een bal, bij de plaatselijke trots uit zijn geboorte- en woonplaats. "Als tweedejaars F-pupil van SV Urk werd ik gescout door sc Heerenveen en sloot toen aan bij de voetbalschool. Wedstrijden bleef ik spelen op Urk. Twee keer in de week ging ik met een busje naar Heerenveen om te trainen. Totdat ik in de D's kwam."

Vanaf zijn twaalfde wordt Ras opgenomen in de jeugdopleiding van sc Heerenveen. Probleemloos doorloopt hij alle elftallen, met als resultaat een eerste contract. "Als A-junior tekende ik voor tweeënhalf jaar. Ik was zo trots. Absoluut een van mijn hoogtepunten hier. Dankzij de jeugdopleiding ben ik niet alleen een betere voetballer geworden, ook op persoonlijk vlak heb ik veel geleerd."

Totdat Ras bij sc Heerenveen in de A1 komt, reist hij op en neer tussen Urk en Heerenveen. "Elke dag ging om half zes 's ochtends de wekker. Daar was ik op een gegeven moment wel klaar mee." Ras gaat bij een gastgezin in Heerenveen wonen. Twee jaar lang. "Samen met een teamgenoot van me, Jesse Oliekan. Het beviel prima: geen reistijd meer en met het gastgezin en Jesse klikte het."

Voetbalfamilie
Nadat Ras z'n rijbewijs haalt, kiest hij er weer voor om op Urk te gaan wonen. Thuis bij pa, ma, broertje en zusje. "Uiteindelijk ben je het liefst bij de rest van je familie. Het is trouwens een echte voetbalfamilie. Iedereen voetbalt, allemaal bij SV Urk. Mijn vader speelde nog onder Hennie Spijkerman (nu assistent-trainer bij sc Heerenveen, red.). Dat is wel grappig."

Ras heeft het niet van een vreemde. Vader Albert speelt jarenlang in het vlaggenschip van SV Urk en wordt in het seizoen 1999/2000 kampioen in de hoofdklasse. Het niveau wat zoon Jan later bereikt, haalt senior niet. Niemand van Urk overigens. Met zijn debuut tegen Feyenoord wordt Jan Ras de eerste Urker in de eredivisie.

Spannende periode
Een onbekommerd verhaal tot dusver, maar Ras kent ook tegenslag. Een jaar geleden is het talent – met sc Heerenveen midden in de voorbereiding op een nieuw seizoen – betrokken bij een auto-ongeluk op Urk. "Ik zat met nog vier in de auto. We vlogen uit de bocht. De anderen hielden er gelukkig niets aan over, maar ik brak mijn rechter bovenarm."

Het was de vraag of het volledig zou herstellen. "Een spannende periode. Ook omdat ik niet wist wat dit voor mijn carrière zou betekenen. Toch bleven de dokters positief. Daardoor hield ik hoop." Maandenlang had Ras geen gevoel meer in zijn pols en hand. "Totdat ik op de tribune bij een zaalvoetbalwedstrijd op Urk opeens een tinteling in een aantal vingers voelde. Vanaf dat moment is de boel weer gaan werken."

Hersteld en zorgeloos kan Ras zich weer volledig op voetbal focussen. Een knappe voorbereiding ziet Ras beloond worden met invalbeurten tegen Feyenoord en een week later tegen FC Emmen. "Dit smaakt naar meer", zegt Ras. "Hopelijk is dit het begin van iets moois. Elf jaar lang heb ik hier hard voor gewerkt, maar nu wil ik ook meer dan dat." En dat is? "Uitgroeien tot basisspeler."