Aftellen naar het jubileum: Twee bijzondere jeugdspelers

Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van sc Heerenveen op 20 juli 2020 brengt Kick Uitgevers in opdracht van de club het jubileumboek 100 jaar vv & sc Heerenveen uit. In tien delen tellen we af naar de verjaardag met een sprekend beeld uit elk decennium, voorzien van het verhaal achter de foto. In deel 4: twee bijzondere jeugdspelers in 1959.

Door: Matty Verkamman

Na het vertrek van Abe Lenstra in het voorjaar van 1955 beleeft vv Heerenveen een aantal bijzonder magere jaren in het semi-profvoetbal. De club komt terecht op het derde voetbalniveau, de Tweede Divisie, en speelt zelfs daar nog onderin, of hooguit in de middenmoot. Dat verandert pas aan het eind van de jaren vijftig wanneer door trainer Siem Plooijer twee bijzonder talentvolle jeugdspelers met succes worden ingepast. 

Bij de opening van de competitie 1959/1960 maken de tieners Eise Bosma en Henk Hainja hun debuut in het eerste elftal. Zij blijken direct aanwinsten van formaat te zijn. Het zijn twee voetballers die spelen op basis van techniek, handigheid en doeltreffendheid. In hun eerste competitieseizoen kunnen ze het vooral goed vinden met de kleine Sikke Venema, de goalgetter uit Zwaagwesteinde. Venema speelt dat seizoen subliem. In 26 competitiewedstrijden maakt hij 22 goals, Henk Hainja en Eise Bosma zijn vaak zijn aangevers.

Na de zwakke jaren is het eerste seizoen van Henk Hainja en Eise Bosma meteen het jaar van de ommekeer. Terwijl Heerenveen een jaar eerder nog op een troosteloze elfde plaats is geëindigd in de Tweede Divisie, volgt nu meteen promotie naar de Eerste Divisie. Heerenveen heeft in deze periode regelmatig spelers in het eerste elftal die hun status als amateur niet willen opgeven. 

Voor Henk Hainja en zijn oudere broer Bart is het simpel: zij hebben volop talent, maar van huis uit zijn ze redelijk welgesteld en vader Hainja vindt het belachelijk om aan zoiets leuks als voetballen geld te willen verdienen. Zo lang ze voetballen doen de broers dat als amateur. Grote clubs hengelen regelmatig naar hun diensten – zo wil Feyenoord de op dat moment in Delft studerende Bart contracteren – maar daar kan geen sprake van zijn. Vader Hainja wil het simpelweg niet hebben! Henk en Bart richten zich eerst op hun studies, om uiteindelijk de leiding te krijgen in het familie-carosseriebedrijf, dat later aan VDL in Eindhoven wordt verkocht.

Ook Eise Bosma blijft geruime tijd amateur. Zo kan hij in 1959 in Enschede meedoen met het nationale amateurelftal in de interland tegen West-Duitsland. Een maand eerder is hij er tussen belangrijke spelers van grote clubs ook al bij als basisspeler in het Nederlands UEFA Jeugdelftal dat in Bulgarije de EK-eindronde speelt. 

Eise is bij Heerenveen gewend aan hooguit enkele duizenden mensen op de tribunes. In Sofia speelt hij de openingswedstrijd tegen het gastland ineens voor 50.000 toeschouwers. De Bulgaren winnen met 3-1. In de twee volgende wedstrijden blijft Bosma basisspeler. In Stanke Dimitrov wordt eerst met 2-1 gewonnen van Joegoslavië, waarna in Sofia met 1-0 van West-Duitsland wordt verloren. In het volgende UEFA Jeugdelftal is ook Henk Hainja erbij. Op de eindronde in Portugal houdt hij als linksbuiten het supertalent Piet Keizer van Ajax buiten de ploeg. 

Hoe goed Eise Bosma en Henk Hainja ook zijn, na de promotie zal het vier jaar duren voordat Heerenveen enigszins in de buurt komt van promotie naar de Eredivisie. Nog veel langer zal het duren voordat die stap naar het hoogste niveau uiteindelijk voor de eerste keer kan worden gemaakt. Om precies te zijn: dertig jaar na de promotie naar de Eerste Divisie zal pas voor het eerst worden gepromoveerd naar de Eredivisie, in 1990. En dan is er tussendoor – in 1962 – ook nog een maar liefst acht jaar durende terugkeer naar de Tweede Divisie aan vooraf gegaan.

sc Heerenveen 100 jier weegt vijf kilo, heeft bijna zevenhonderd pagina’s en belicht de hele geschiedenis aan de hand van ongeveer duizend foto’s, talloze verhalen en alle karakteristieken. Het boek kost 79 euro en is hier te bestellen. Ook is het voor 109,95 euro te bestellen in combinatie met een speciaal retroshirt.