Kleurenbeelden met Abe Lenstra uit 1948 gevonden

Bij het Fries Film Archief zijn onbekende kleurenbeelden gevonden van de voetbalwedstrijd Heerenveen - Haarlem uit 1948 met onder anderen Abe Lenstra in actie. De beelden zijn te zien in een documentaire van Fryslân DOK. 'Danser met de bal: 100 jaar Abe Lenstra' is gemaakt voor Abe's honderdste geboortedag, donderdag.

Abe Lenstra, zo wordt beweerd, kon bij zijn geboorte al voetballen. Nog tijdens zijn leven werd hij een mythe. Over weinig andere Nederlandse voetballers is zoveel gepraat en geschreven als over Us Abe, ook na zijn dood in 1985. Maar wat is er waar van al die verhalen? En zijn er misschien nog onbekende of vergeten beelden, die een nieuw licht op deze Friese voetbaldanser kunnen laten schijnen?

Strijd om de landstitel
De kleurenfilm uit 1948 is zo’n onverwachte vondst. Het gaat om een 8mm-filmpje van zo’n drie minuten. Heerenveen - Haarlem werd gespeeld op 6 mei 1948 en was een van de cruciale wedstrijden in de strijd om de landstitel. In een spannend duel won Heerenveen met 4-3 van Haarlem. Abe scoorde vier keer. Uiteindelijk greep Heerenveen net naast de landstitel en werd BVV Den Bosch kampioen.

De wedstrijd Heerenveen - Haarlem was ook de clash tussen twee grote spitsen van het Nederlandse voetbal in die jaren: Abe en Kick Smit. Samen met Faas Wilkes vormden zij de beroemde stripfiguur Kick Wilstra.

Bekijk hieronder de beelden via het YouTube-kanaal van het Fries Film Archief:

Fries Film Archief-coördinator Syds Wiersma vond de kleurenbeelden, nadat documentairemaker Piter Tjeerdsma het filmarchief had gevraagd om op zoek te gaan naar nog onbekende filmfragmenten van Abe. Ze zaten ‘verstopt’ op een filmspoel tussen diverse zwart-witbeelden van de Dokkumer amateurfilmer Oeds Andries Brouwer uit de jaren 1947-1949. Behalve de kleurenbeelden vond Wiersma ook enkele bijzondere zwart-witbeelden van Abe, onder andere korte filmpjes van de wedstrijden Heerenveen - Feijenoord (1943) en Heerenveen - SVV (1949).

Zeer zeldzaam
Kleurenbeelden van Nederlands topvoetbal in de jaren veertig zijn zeer zeldzaam. Helaas laat het kleurenfilmpje geen van de vier doelpunten van Abe zien. Wel zien we enkele acties van Abe die zijn klasse verraden. De lens van Brouwer ‘ving’ de beide doelpunten van Haarlem, maar slechts in de verte. Het is bijzonder dat Brouwer de opkomst van de beide ploegen uit de catacomben vastlegde vanaf het veld.

Zo zien we de Haarlemmer roodbroeken en de spelers van Heerenveen in hun blauw-witte shirts met pompeblêden prachtig langs de camera lopen. Het is fascinerend het publiek zo dicht op het veld te zien, juichend voor hun helden. Net als de beelden na afloop van de wedstrijd, als het veld volstroomt met toeschouwers en de politie te paard de orde bewaakt. De kleurenbeelden zijn aangeboden aan Sietske Poepjes, de Friese gedeputeerde van Cultuur.

Meer bijzondere beelden
In 'Danser met de bal: 100 jaar Abe Lenstra' zijn nog meer zeer bijzondere oude beelden van Abe te zien. Verder leveren Abe's biograaf Johann Mast, Abe-verzamelaar Jan Kuipers en filmarchivaris Syds Wiersma een bijdrage aan de documentaire. De documentaire wordt zaterdag uitgezonden op NPO 2 (15.30 uur) en zondag op Omrop Fryslân-tv (17.00 uur, met een herhaling ieder uur).

Donderdag, een dag voor de honderdste verjaardag van Abe, zendt FOX Sports de special 'ABE' van sc Heerenveen TV uit. Deze speciale aflevering is om 19.30 uur te zien op FOX Sports 3. Vrijdag zendt Omrop Fryslân om 20.15 uur eenmalig een interview uit dat Willem Duys in 1971 met Abe had in zijn beroemde programma ‘Voor de vuist weg’.